Các tông phái đạo Phật

D?o Ph?t t? khi d?c Ph?t t? l?p giáo d?n nay, dã hon hai ngàn nam tram nam, v?n v?n là m?t d?o duy nh?t. Song hoàn c?nh xã h?i và con ngu?i ? kh?p trên hoàn c?u là khác nhau. Vì trên du?ng d?i, nhân lo?i ti?n hóa không gi?ng nhau. K? thông minh sáng su?t, ngu?i mê mu?i t?i tam; k? thong dong nhàn nhã, ngu?i vu?ng b?n nh?c nh?n; k? dã t?ng h?c lý xem kinh, ngu?i v?a m?i nghe van t?m sách; có k? m?i h?c mà thông, l?i có ngu?i h?c su?t d?i v?n d?t.B?i th? cho nên các b?c hi?n thánh d?u tùy phuong ti?n mà d? th?, c?u ngu?i.
Chính d?c Ph?t t? t? thu? xua cung dã làm nhu v?y. Tùy thu?n noi nh?ng ngu?i d?n nghe trong pháp h?i, ngài thuy?t d?y giáo pháp phù h?p. Ho?c gi?ng r?ng lý l?, ho?c d?n chuy?n tích xua, ho?c bày ra gi?i lu?t. Có khi nói xa, có lúc nói g?n, có khi ch? th?ng, có lúc dùng ?n d?... Ngài dùng d? cách nhu th?, c?t y?u cung ch? là mu?n giúp cho chúng sanh d?t hi?u chân lý. V?i hàng d? t? xu?t thân quí t?c nhung d?c lòng tinh t?n, ngài d?y theo m?t cách.
V?i b?c vua quan còn tham d?m l?i danh, ngài l?i d?y theo m?t cách khác. V?i hàng thuong gia r?ng lòng b? thí, ngài d?y theo m?t cách. V?i k? trung tín thành tâm, ngài l?i d?y theo m?t cách khác hon n?a. Cách s? d?ng ngôn ng? c?a ngài bi?n hóa r?t tuy?t di?u, phi thu?ng. Trong kinh v?n thu?ng nói có d?n tám v?n b?n ngàn pháp môn, cung không ngoài ý này. Sau khi d?c Ph?t nh?p Ni?t-bàn, các v? d?i d? t? m?i ghi chép l?i nh?ng l?i thuy?t d?y c?a ngài thành ba t?ng kinh di?n.
Dó là t?ng Kinh, t?ng Lu?t và t?ng Lu?n. Trong dó có d? các m?c d? thuy?t d?y cao th?p, nhanh ch?m khác nhau. Nói khái quát trong ba t?ng ?y, m?i t?ng d?u có ph?n ch? dích riêng bi?t, mà dung h?p v?i nhau cùng nh?m d?n vi?c giúp ngu?i tu hành mau d?t d?n ch? gi?i thoát kh? não. T?ng Kinh giúp ngu?i hi?u rõ nh?ng lý l?, quy lu?t trong cu?c s?ng, mà quan tr?ng, n?n t?ng hon h?t là lý nhân qu?, nhân duyên; t? nh?ng câu kinh r?t don so gi?n lu?c, cho d?n nh?ng b? kinh d? s? r?t cao siêu, thâm áo cung d?u có d?.
T?ng Lu?t giúp ngu?i ki?m ch? t? thân, xa di?u ác, g?n di?u thi?n, cho d?n du?c trong s?ch c? th? xác l?n tinh th?n. T?ng Lu?n gi?i rõ nh?ng ch? nghi ng? ngan tr? trên du?ng tu t?p, giúp ngu?i ta v?ng d?c tin mà vu?t qua khó khan không nghi ng?i. D?u là ngu?i tu ? trình d? nào, tu theo pháp môn gì, cung không th? thi?u di m?t trong ba y?u t? ?y.