Tự lực và tha lực trong Phật giáo - Tủ sách Rộng Mở Tâm Hồn, #12

T? l?c và tha l?c là nh?ng khái ni?m du?c d? c?p r?t nhi?u trong Ph?t giáo. Hai khái ni?m này bao trùm m?i ti?n trình tu t?p c?a m?t cá nhân và cung quy?t d?nh pháp môn tu t?p mà ngu?i ?y ch?n. Nhìn m?t cách khái quát, có v? nhu các pháp môn trong Ph?t giáo thu?ng nghiêng v? m?t trong hai khuynh hu?ng, ho?c nh?n m?nh vào t? l?c, ho?c nh?n m?nh vào tha l?c. Tuy nhiên, ? m?c d? th?c hành giáo pháp m?t cách sâu xa hon, chúng ta s? nh?n ra r?ng c? hai khuynh hu?ng này d?u d?ng th?i hi?n h?u trong m?i ti?n trình tu t?p c?a ngu?i Ph?t t?.
Dù v?y, trên bình di?n lý thuy?t thì d? có th? th?c s? nh?n ra s? song song t?n t?i c?a t? l?c và tha l?c, tru?c tiên chúng ta c?n nh?n hi?u rõ ý nghia c?a hai khái ni?m này trong Ph?t giáo, cung nhu th?y du?c các m?i tuong quan gi?a chúng trong m?i ti?n trình tu t?p. G?n dây chúng tôi nh?n th?y xu?t hi?n khá nhi?u khuynh hu?ng tranh lu?n xoay quanh v?n d? t? l?c và tha l?c, ph?n l?n d?u xu?t phát t? s? nh?n hi?u v? chúng nhu nh?ng khái ni?m lo?i tr? l?n nhau.
Nh?n th?c nhu th? hoàn toàn trái ngu?c v?i nh?ng l?i d?y trong Kinh di?n, d?ng th?i m?i chúng ta cung có th? nh?n rõ du?c tính ch?t b?t h?p lý dó b?ng vào s? phân tích cung nhu quán chi?u các kinh nghi?m cá nhân. Tuy nhiên, chính nh?n th?c sai l?m ph? bi?n này dã và dang d?n d?n nhi?u s? hoài nghi v? Kinh di?n, do không nh?n hi?u theo dúng tinh th?n "nhu th?" mà d?c Th? Tôn truy?n d?y. M?t khi ti?p c?n v?i Kinh di?n qua l?p kính màu thiên ki?n, dù là m?t hành gi? nhi?t tình v?i d?o pháp cung có th? d? dàng nh?n hi?u và di?n gi?i sai l?ch ý nghia c?a giáo pháp.
H? qu? tai h?i c?a di?u này là có th? khi?n cho m?t s? Ph?t t? so co roi vào ch? hoang mang vì nh?n hi?u sai l?ch, th?m chí là mâu thu?n v?i Kinh di?n. Và ? m?c d? nguy hi?m hon, có th? khi?n cho nh?ng Ph?t t? có nh?n th?c sai l?m nhu th? s? di vào con du?ng tu t?p ch?ch hu?ng. Các tông phái Ph?t giáo khác nhau tuy có th? ch?n nh?ng phuong ti?n hành trì khác nhau, nhung t?t c? d?u d?ng ý v?i nhau r?ng, vi?c xác l?p m?t con du?ng tu t?p dúng hu?ng nh?t thi?t ph?i d?a trên n?n t?ng nh?ng l?i d?y t? Kinh di?n.
Vì th?, trong sách này chúng tôi s? c? g?ng s? d?ng các trích d?n tr?c ti?p t? Kinh di?n d? ch? ra nh?ng di?m l?ch l?c trong cách nh?n th?c v?a nêu trên. Các ph?n kinh van trích d?n trong sách này n?u không ghi rõ ngu?i Vi?t d?ch thì xin quý d?c gi? ng?m hi?u r?ng dó là b?n Vi?t d?ch c?a chúng tôi.